دین حقیقی و مقام و لزوم و مقصود از آن
اگرچه در طول تاریخ تحریفات و تعصبّات و پیشداوری ها و منازعات رهبران دینی روح حقیقی ادیان را آلوده و آزرده است و ادیان را سبب جنگ ها و نزاع های بیهوده و خانمانسوز کرده است، ولی شاید هیچ گاه به اندازۀ امروز خطرات ناشی از این آلودگی حیات بشر را با تهدید جدّی رو به رو نکرده باشد.
حضرت بهاءالله شارع و بنیانگذار دیانت بهائی، که امسال دویستمین سالگرد ولادت حضرتشان است، تبعید و زندان و بلایای بی شماری را در طول 49 سال تحمّل کردند تا دین حقیقی و مقام و لزوم و مقصود از آن را برای رهبران دینی و همچنین پیروان ادیان و نیز دانشمندان و رهبران فکری و نیز سیاسیون و صاحبان قدرت و همچنین همۀ مردم جهان روشن سازند و تیرگی و سیاهی خرافات و تعصّبات و جهل و تقالید را از چهرۀ دین حقیقی بزدایند تا در اثر آن دنیا به صلح و وحدت عالم انسانی دست یابد.
آثار و کتب دیانت بهائی مملو است از تعریف دین حقیقی و تفاوت آن با خرافات و تقالید و تعصبّات و جهل و جنگ و جدال، و بیان مقام و لزوم و مقصود از دین. این تعریف از دین چنان بدیع است که قادر است انسان عصر حاضر را از ناپختگی و غفلت کودکی گذشته بیدار نماید و به عصر بلوغ خود وارد کند. از آنجا که این امر مهم در قلب گفتمان های ضروری عصر ما قرار دارد، به ضمیمه سه سند و مطلب مهمّ در این خصوص را تقدیم عزیزان خواننده می کند و تقاضا دارد در آن تعمّق فرمایند تا بلکه جهانیان بتوانیم دست در دست هم آتش تعصبّات و خرافات و تقالید و تروریسم مذهبی و نزاع های دینی را بتدریج فرونشانیم و به صلح و رفاه حقیقی همۀ انسان ها و وحدت عالم انسانی دست یابیم.
حضرت عبدالبهاء جانشین و مبیِّن منصوص حضرت بهاءالله حقیقت فوق را که حاکی از فصلی جدید در حیات بشر بر کرۀ خاکی است، فصلی که در آن همۀ انسان ها به معنی حقیقی واحدند و حقیقت دین الهی نیز یکی بیش نیست، چنین تبیین می فرمایند:
«... فهم تعالیم جَمالِ مبارک [حضرت بهاءالله] خیلی مشکل است. به ظاهر چنین به نظر می آید که فهمش سهل است ولکن وقتی که تشریح شود آن وقت معلوم می شود که فهمیده نشده است. در اواخر ایّام جمال مبارک، مثلاً این عبارت "ای اهل عالم همه بار یک دارید و برگ یک شاخسار" را همه می خواندند و گمان می کردند که فهمیده اند، تا آن که در آمریکا در صحبت تشریح شد. آن وقت واضح شد که تا به حال هیچ کس ملتفت معنای آن بیان مبارک نمی شد. در دوره های سابق همه اش دو شجره بیان شده است، یکی شجرۀ طیّبه و یکی شجرۀ خبیثه. چنان که در قرآن می فرماید مَثلها کَشجَرةٍ طیّبةٍ اَصلُها فِی الارضِ وَ فَرعُها فِی السّماءِ، و در [کتاب] بیان، شجرۀ نفی و شجرۀ اثبات می فرماید و جمیع بیان مملوّ از این بیان است، نفوسی که در ظلّ امر می آیند از شجرۀ اثباتند و نفوسی که نیستند از شجرۀ نفی اند. جمال مبارک اینها را برداشته و یک شجره اش کردند، هیچ کس ملتفت نشد. می فرماید "همه بار یک دارید و برگ یک شاخسار" تا این بیان سبب اتّحاد ملل ارض شود، بکلّی جدائی و بیگانگی از میان خلق خدا برافتد....»
(از بیانات شفاهی حضرت عبدالبهاء جَلَّ ثَنائُه، شب نهم آگست 1919 در بیت مبارک، مجموعه مقالات دکتر محمّد افنان، دنداس، اونتاریو، کانادا، 169 بدیع، 2013 میلادی، صص: 300- 301، به نقل از یادداشت های جناب دکتر لطف الله حکیم در زمان تشرّف به حضور حضرت عبدالبهاء، آهنگ بدیع، سال 28 (130 بدیع) شمارۀ 11- 12، ص 30)
و مرکز جهانی بهائی، بیت العدل اعظم، در پیام 9 بهمن 1392 خطاب به بهائیان ایران که سال هاست دچار ستم های مستمر بهائی ستیزان اند در خصوص تعریف حقیقی دین چنین می فرمایند:
«جمالِ قِدَم [حضرت بهاءالله] می‌فرمایند: "عالم منقلب است و انقلاب او یوماً فیوماً در تزاید و وجه آن بر غفلت و لامذهبی متوجّه و این فقره شدّت خواهد نمود و زیاد خواهد شد به شأنی که ذکر آن حال مقتضی نه." ملاحظه می‌فرمایید که چگونه نور ایمان در سراسر جهان رو به اخماد است. امّا رفتار و کردار و خلق و خوی شما برهانی است زنده از نورانیّتی که دین حقیقی می‌تواند به عالمِ وجود بخشد. دین اخلاق حمیده ترویج می‌دهد، تحمّل و بردباری، شفقت و محبّت، و بخشش و بزرگواری عطا می‌کند، تفکّری مترقّی و متعالی القا می‌نماید، آزار و اذیّت به دیگران را بالکلّ نهی می‌کند و افراد را به جان‌فشانی در راه خیر عموم دعوت می‌نماید. دین به افراد می‌آموزد که جهان‌بین باشند نه خودبین، از تعصّبات احتراز نمایند، به تأسیس اتّحاد و یگانگی در بین نوع بشر پردازند، در راه رفاه مادّی و معنوی همگان کوشند، سعادت خود را در خوشبختی دیگران بینند، علم و دانش را انتشار دهند، اسباب وجد و سرور حقیقی شوند و عالم انسانی را حیاتی تازه بخشند. دین آیینۀ قلب را صیقل می‌دهد تا خصایل روحانی مودوعه در وجود را منعکس نماید، قوای منبعثه از صفات الهی در زندگی فردی و جمعی بندگان ظاهر شود و پیدایش نظم اجتماعی نوینی را مدد بخشد. این است مفهوم واقعیِ دین در تعالیم حضرت بهاءالله. الحمد لله که شما عزیزان پیوسته می‌کوشید تا زندگی خویش را بر اساس تعالیم عالیه و مبادی سامیه‌اش بنا نهید.» (
//www.payamha-iran.org/node/101)
حامد صبوری
30/03/1396
ضمیمۀ یک: «مقام و لزوم و مقصود از دین»
ضمیمۀ دو: «ترجمه‌ای از نامۀ بیت العدل اعظم الهی خطاب به رهبران ادیان جهان»
ضمیمۀ سه: بیانیۀ «دین الهی یکی است»//www.payamha-iran.org/node/221
نظر خود را بنویسید